De dood van Stalin werd door historici altijd al met de nodige speculatieve benaderingen omgeven. In een tijd en een regime waar de berichtgeving onderhevig was aan censuur en er van objectieve weergave geen sprake kon zijn mag ons dit niet verbazen.
Wanneer Nury en Robin ons dan een strip met die titel voorschotelen mag je je niet verwachten aan een historisch correct verhaal. Wat vertellen ze ons dan wél?
Stalin, secretaris-generaal van de Sovjet-Unie met een dictatoriale inslag, overleed in 1953. In de ons voorgeschotelde versie (maar er circuleren ook andere) krijgt hij een beroerte en heeft hij een doodstrijd van enkele dagen.
Gedurende die periode worden de lijnen uitgezet van de nieuwe koers. De leden van het Centraal Comité overleggen met elkaar, zowel openlijk als konkelfoezend. Allianties worden gesmeed, trouw wordt gekocht, verraad viert hoogtij.
Het doodsbed van vadertje Stalin is het decor om de persoonlijkheden van een aantal politici uit die tijd ten tonele te brengen: Beria, Malenkov, Croetsjov. Ook de kinderen van Stalin en de impact die hun vader op hun leven had komen aan bod.
Wanneer de begrafenis nadert wordt duidelijk dat er voor verdriet geen plaats is. Alles en iedereen vallen ten prooi aan de Partij en vooral de doelstellingen van hen die deze leiden.
In een fraaie hardcover die het in het Frans verschenen tweeluik bundelt krijgen we vooral de sfeer uit die dagen te voelen. Niemand is immers veilig en rekeningen worden gepresenteerd en meteen afgerekend.
Over dit onderwerp zijn al wel meer
strips, romans en films gemaakt. Misschien het meest beklijvende werk hierover is
Das Leben der Anderen. Maar het gevoel van verraad, verdachtmakingen, kuiperijen en onzekerheid besloop niet enkel de gewone man. In deze strip blijkt overduidelijk dat wat de top voorzag als middel om de bevolking in het gareel te houden ook tot op hun eigen niveau was doorgedrongen.
https://comicsgrinder.files.wordpress.com/2016/07/death-of-stalin-europe-comics.jpgFabien Nury schreef een boeiend verhaal, dat het leven in een dictatuur aan de lezer openbaart. Zoals gezegd streeft hij geenszins naar een historisch correcte weergave van de feiten op zich. Dat is ook niet mogelijk vermits er over veel aspecten geen zekerheid bestaat. Waar hij zeker in slaagt is om de sfeer te treffen. Hij is hiermee natuurlijk niet aan zijn proefstuk toe, denk maar aan
zijn weergave van het leven in het Frankrijk van 40-45.
De tekeningen zijn van Thierry Robin, die ook met Lorien Aureyre voor de inkleuring instond. Laat ik met dat laatste beginnen: grijs en donker, zelfs wat je vuurrood zou verwachten. Hierdoor wordt de grauwheid van het bestaan en het leven benadrukt.
https://comicsgrinder.files.wordpress.com/2016/07/death-of-stalin-dargaud-comics.jpgRobin laat de gezichten van alle betrokkenen trekken aannemen die hun persoonlijkheden nog wat meer in de verf zet. Maar soms heeft hij wel moeite met lichaamshoudingen, en meer bepaald voeten, weer te geven. Hierdoor zijn (delen van) figuren soms wat karikaturaal. Echt storend vond ik het niet, omdat de intensiteit van het geheel er niet onder lijdt.
De Sovjet-Unie in strips, het is al sinds
Hergé een item. Ook anderen zoals
Pratt,
Gibrat of
Rabaté hebben er hun licht op laten schijnen. Nooit met de pretentie historisch correct te zijn, maar wel om ons de sfeer te laten voelen. Als het de bedoeling van Nury en Robin was hetzelfde te bereiken is hun missie geslaagd te noemen.