Enkele bedenkingen bij een aantal voorbeelden hierboven aangehaald.
Bij de strip ligt voor mij de nadruk op het beeld. Neem de tekst weg, en in principe kan je nog een verhaallijn volgen (soms niet evident, of niet helemaal wat de auteurs wilden vertellen, maar toch). Dat is voor mij zo bij
Prince Valiant (toegegeven, borderline, maar de beeldstructuur is duidelijk die van een strip), bij
Pol (Hansen) of bij
Little Nemo in Slumberland.
In het extreme geval van een tekstloze strip hoef je die tekst niet weg te nemen omdat het verhaal al duidelijk is zonder (voorbeeld:
Mister O). Hier ook duidelijk een strip.
En dat beeld kan uiteraard geschilderd zijn, getekend, of
met foto’s.
Voor cartoons kan je een gelijkaardige redenering volgen: het beeld geeft meer duidelijkheid dan de tekst alleen (
voorbeeld van Marec; zonder de afbeelding wil de tekst niet zeggen).
En dus ook als je geen tekst hebt, vertelt het beeld het hele verhaal. We hebben hier in het verleden al lang over gediscussiëerd, bijvoorbeeld over de uitgaven van het
Internationaal cartoonfestival Knokke-Heist. Dat is voor mij dus ook een strip.
Hier is misschien die poezenhumor op de rand. Het “verhaal” wordt enkel verteld met beeld (over de humor-waarde van de cartoons kunnen we een andere discussue opzetten), maar als het niet bedoeld is om een verhaal te vertellen maar enkel als prent, mag het voor mij weg.
Bij een geïllustreerd verhaal ligt de nadruk op de tekst. Neem de tekeningen weg, en eigenlijk heb je niets gemist. De meerwaarde van de illustraties ligt niet bij het verhaal, maar bij het plezier van de tekeningen te bekijken (voorbeeld:
Vos en Haas van de overigens uitmuntende striptekenaar Thé Tjong-Khing). Maar eigenlijk heb je die niet nodig. Zo zijn voor mij bij
Max und Moritz de tekeningen net iets te overbodig, en aangezien je geen beeldstructuur hebt zoals bij Prince Valiant, valt het ook voor mij uit de boot (al doet dat niets af aan de historische waarde als voorloper van het beeldverhaal).
Toegegeven, er is een grijze zone, en we gaan niet over één nacht ijs bij het beoordelen. Maar daardoor zal je altijd mensen teleurstellen. Sorry daarvoor.