Recensie

De man van de Nijl 1 De man van de Nijl


https://i.imgur.com/82ez9Bb.png

“De Nijl is geen rivier… het is een wonder. In zijn wateren is de geschiedenis ontstaan. Vergeet dat nooit…”

Dit prachtige citaat is van de Engelse gouverneur-generaal Charles George Gordon. Gordon werd in 1884 naar Centraal-Afrika, Soedan op precies te zijn, gestuurd om er orde op zaken te stellen. Geen gemakkelijke opgave omdat er op dat moment 56 rassen en 597 stammen leefden en er maar liefst 115 verschillende dialecten gesproken werd. De Egyptenaren die er vanaf 1821 de scepter zwaaiden hadden al geruime tijd problemen om het land onder controle te krijgen. Het werd helemaal moeilijk toen de zelfverklaarde Mahdi, Mohammed Ahmad ibn Abd Allah, de stammen wist te verenigen en een jihad begon. En Gordon had er nog een probleem bij; de Britse politici die in Engeland het beleid zo’n slordige 4900 kilometer verder op bepaalden. In een land waar ze nog nooit geweest waren, geen flauw benul hadden hoe de volkeren daar leefden en laat staan dat ze wisten hoe ze daar de problemen het best konden oplossen. Oké het zal in werkelijkheid niet zo extreem geweest zijn zoals ik het hier nu schets, maar het resultaat doet wel vermoeden dat ik redelijk in de goede richting zit. Gordon moest het met de dood bekopen en het verhaal gaat dat zijn hoofd als cadeau naar de Mahdi werd gebracht. Maar van dat laatste is geen hard bewijs van. Pas in 1898 werden de onlusten in Soedan definitief de kop in gedrukt. Toen Lord Kitchener een briljante veldtocht ondernam tegen het mahdistenleger. Deze prijkt nog in de annalen van het Britse kolonialisme. De Mahdi overleed in 1885 en om te voorkomen dat hij als martelaar vereerd zou worden liet Kitchener in 1898 het praalgraf van de Mahdi verwoesten en zijn botten in de Nijl gooien. Alleen zijn schedel is nog te bezichtigen in een museum in Londen.
Tot zover de geschiedenisles.

https://i.imgur.com/Lk0eUPu.png

Een best wel interessante geschiedenisles vind ik eigenlijk. Decius Canzio, die het scenario voor ‘De Man van de Nijl’ heeft geschreven, heeft ervoor gekozen om het verhaal te vertellen via een fictieve journalist. Hij moet hulptroepen halen en de memoires van Gordon naar generaal Wolsely brengen. Het gegeven om de held van A naar B te laten gaan en onderweg diverse obstakels te laten overwinnen wordt wel vaker gebruikt. Daar vind ik niets mis mee. Je kunt er eindeloze variaties mee maken. Maar wat dat betreft stelt Canzio mij toch een beetje teleur. De enige obstakels die onze held moet overwinnen zijn gevechten. Ik had daar liever wat minder van en de personages liever wat meer uitgediept gezien. Maar als je meer van de actie bent en minder van het lezen dan is dit de strip voor jou.

Toch zitten er ook voor mij wel interessante elementen in dit verhaal. Het historische aspect natuurlijk, want ik vind het leuk om uit te spitten in hoeverre het fictie is en wat waar is gebeurt. Zoals ik al zei is de journalist hoogst waarschijnlijk fictief, maar het is niet toevallig dat deze journalist van de Pall Mall Gazette is. Over het algemeen zette de Britse pers Gordon neer als extreem heldhaftig en nobel, maar de Pall Mall Gazette spande daarin wel de kroon, naar het schijnt. Feit is ook dat Gordon een boodschapper naar generaal Wolsely met het verzoek om hulptroepen. Of deze ook de memoires van Gordon heeft mee genomen weet ik niet, maar dat zijn dagboeken zijn bewaard gebleven is dan wel weer een feit.

https://i.imgur.com/ARM7ZvQ.png

Als de journalist opmerkt dat de opstandelingen krankzinnig fanatiek zijn antwoord een kolonel; “niet meer dan onze kruisvaarders in het heilige land…” (p20) Een voor de hand liggende opmerking, maar naar mijn idee had Canzio hier iets meer mee kunnen doen. De kruisvaarders doen mij vooral denken aan de middeleeuwen, maar naar het schijnt was Gordon net zo’n religieuze fanatiekeling als de Mahdi en zijn volgelingen. De Britse kranten noemden Gordon letterlijk ‘knight’, ‘crusader’ en ‘saint’. Hoewel Gordon en de Mahdi elkaar nooit hebben ontmoet blijkt uit correspondentie en berichten dat ze wat dat betreft toch wel een wederzijds respect voor elkaar te hebben gehad. We zien helaas niets hiervan terug in deze strip.

Maar goed, ondanks dit alles heb ik toch nog het meest genoten van de realistische tekeningen van Sergio Toppi. Vooral de actie scenes komen goed uit de verf. Misschien heeft Canzio daarom ervoor gekozen om daarvan flink veel in het verhaal te verwerken. Zo kon Toppi zich van zijn sterkste kant laten zien. En vaart heeft deze strip zeker. Als je een half uurtje je verveeld en je slaat de inleiding over heb je deze strip zo uit.



Dit is een recensie van een gebruiker.