Hier hoort eerst een klein stukje geschiedenis. De Armeense kwestie waarover deze strip gaat, was een volkerenmoord op vermoedelijk anderhalf miljoen Armeniërs. Deze volksgroep werd ten tijde van de
Jonge Turken in het
Ottomaanse Rijk ter dood gebracht. De uiteindelijke bedoeling was om het hele volk uit te roeien. Robert Fisk stelt in zijn boek 'De grote beschavingsoorlog' dat de Armeense genocide de eerste Holocaust was, waarbij veel Duitsers betrokken waren, die de uitroeiings- en verzwijgingstactieken enige decennia later opnieuw zouden toepassen.
De reden voor deze genocide is te lang om uit te leggen maar laten we stellen dat het het samengaan van buitenlandse inmenging en intense binnenlandse machtsstrijd, aangewakkerd door een extreem nationalistische ideologie was, die de Armeniërs uiteindelijk de das heeft omgedaan.
Het gevolg is dat tussen 1915 en 1917 deze Armeense katholieken werden vervolgd en afgeslacht. De meeste slachtoffers vielen tijdens het transport van deze Armeniërs naar de Syrische woestijn. Onderweg stierf het gros van deze mensen door uitputting.
Paolo Cossi heeft deze volkerenmoord in beeld gebracht en dit zo waarheidsgetrouw mogelijk. De Medz Yeghern, het grote kwaad, is de term die de Armeniërs gebruiken om deze periode te omschrijven. De titel lag dus voor de hand. Cossi verteld de harde waarheid, neemt geen blad voor de mond en laat de beelden voor zich spreken. Wat deze bevolkingsgroep heeft moeten ondergaan is afschuwelijk en mensonterend. Maar dat is elke genocide natuurlijk. Ook al laat Cossi al dat verschrikkelijke op ons afkomen, toch tracht hij er een verhaal in te leggen en vertelt deze historie aan de hand van enkele figuren die elk op hun manier in contact komen met deze gruwel. Een gezin dat gedeporteerd wordt, een soldaat die in de het verzet gaat en de Turken met hun wandaden. Hij vertelt de geschiedenis aan de hand van drie historische aanknopingspunten.
De strip is aangrijpend, geeft je een mokerslag in je gezicht en zorgt ervoor dat je stilstaat bij de gruwelen die mensen elkaar aandoen. Het verhaal blijft nagalmen, zelf na het sluiten van het boek. De Armeniërs waren namelijk veroordeeld tot "elke doodsoorzaak die men ooit is tegengekomen".
Maar alles is relatief, natuurlijk. Eén van de quotes in het boek is van een zekere A. Hitler. Die zegt het volgende: "Wie spreekt er vandaag nog over de vernietiging van de Armeniërs?"
Na het lezen van deze strip ben je wel even toe aan het lichtere werk, maar in zijn genre is Medz Yeghern zeker een aanrader.